Papiernia w Kłosie została założona w 1764 roku przez Jana Jerzego Golczewskiego i była jednym z najstarszych zakładów przemysłowych w okolicy. Usytuowana została nad jednym ze strumieni, dopływem rzeki Unieść. Produkcja tego młyna papierniczego obsługiwanego przez zaledwie kilka osób, chociaż niewielka, pozwoliła zaspokoić zapotrzebowanie na papier nie tylko miejscowego rynku. Część produkcji zakupywali kupcy z Kołobrzegu i Darłowa.
Papiernia cierpiała na brak surowca, papier wyrabiano bowiem tylko ze szmat i gałganów, dostarczanych do młyna przez zbieraczy odpadów. Chociaż surowiec ten zbierany bywał na terenach powiatów – słupskiego, sławieńskiego, lęborskiego, bytowskiego, miasteckiego, koszalińskiego i kołobrzeskiego oraz w znajdujących się tam “amtach” książęcych i miastach, jednakże wobec rosnącego zapotrzebowania na papier produkcja tego artykułu była stale za mała i nie nadążała za popytem.
Papiernia w Kłosie była zakładem niewielkim, zatrudniała tylko dwóch czeladników i jednego ucznia. Pracowali oni tylko przy jednej kadzi trzy dni w tygodniu, wykorzystując siłę energetyczną wody do napędzania dwóch kół młyńskich, które z kolei uruchamiały urządzenia młyna.
W tych prymitywnych warunkach dalszy rozwój papierni został zahamowany. W 1834 roku została uruchomiona w Koszalinie duża fabryka papieru, manufaktura w Kłosie podupadła, dalszy wyrób papieru stał się w niej nieopłacalny. W 1841 roku papiernia w Kłosie została kupiona przez miasto Koszalin i w tym samym roku wydzierżawiona miejscowemu właścicielowi drukarni.
Z początkiem drugiej połowy XIX wieku zaniechała produkcji artykułów papierniczych na rzecz papy dostarczanej wyłącznie na rynek lokalny. Według danych z 1861 roku zakład wytwarzał rocznie 40 ton papy, zatrudniając okresowo dwóch, trzech robotników. W 1878 roku zakład został sprzedany. Po dłuższych okresach przestoju, a to wskutek trudności w zaopatrzeniu w surowce oraz zbytu papy, zakład został zamknięty ostatecznie w 1890 roku.
Fabryka papieru w Koszalinie rozwijała się dość pomyślnie, w 1928 roku została wykupiona przez kapitał angielski. Zatrudniała wówczas 800 pracowników. W czasie II wojny światowej jej produkcja i zatrudnienie znacznie wzrosły. Istniała do 1945 roku. Jej urządzenia zostały zaraz po zakończeniu wojny zdemontowane i wywiezione do ówczesnego Związku Radzieckiego.
Opracował: Bernard Konarski
Ważniejsza literatura:
Praca zbiorowa – Dzieje Koszalina – pod red. B. Drewniaka i H. Lesieńskiego – Poznań 1967
Krystyna i Dionizy Rupniewscy – Koszalin (zabytki – informacje – okolice ) – Koszalin 1997
