Przedstawiamy najważniejsze fakty związane z historią sianowskiego ratusza, które są fragmentem większej prezentacji, która miała miejsce 23 września 2007 roku podczas Europejskich Dni Dziedzictwa - "Szlakiem ratuszy przedwojennego powiatu sławieńskiego".

Sianowski ratusz przed 1897 rokiem

W 1879 roku został zbudowany nowy ratusz z wieżą i zegarem wieżowym za około 40 000 marek. Odwach (siedziba główna warty garnizonu, wraz z pomieszczeniem komendy miasta i aresztem, wartownia, areszt przy tejże wartowni) znajdujący się w starym ratuszu był dawniej utrzymywany przez państwo, jednakże później przekazany mieszkańcom miasta pod warunkiem, że magistrat zawsze w ratuszu trzymać będzie w pogotowiu wartownię i magazynek broni. Także położony na zachód od lasu miejskiego plac ćwiczeń miał być utrzymywany w porządku. W 1895 kompetentna intendentura wojskowa przypominała magistratowi o tych obowiązkach.

Bliźniaczy koszaliński ratusz z 1830 roku, obecnie nie istnieje.

W 1879 roku tutejsza komisja Sądu Powiatowego została przekształcona w Sąd Obwodowy i pozostał tutaj jedynie pod warunkiem, że znajdzie się na to odpowiednie pomieszczenia. Skarbowi państwa oddano do dyspozycji dzierżawione pomieszczenia w nowo zbudowanym ratuszu. Gdy w roku 1910 także dotychczasowa sala posiedzeń rady miejskiej została do tego dodana, skarb państwa płacił roczną dzierżawę 1200 marek.

Niemiecki projekt sianowskiego ratusza, archiwum w Koszalinie.

W 1910 roku miasto kupiło położoną z tyłu ratusza parcelę za 14 000 marek na przyszłe powiększenie budynku i dziedzińca więzienia sądowego, jak też położoną przy ulicy Dworcowej parcelę za 3000 marek na poszerzenie tej ulicy. Ratusz w Sianowie mieścił się do 1936 roku pod adresem ul. Szeroka 171 (Breitestrasse 171), zaś od 1936 pod nr 30 przy tej samej ulicy. W procesie rozbudowy miasta nie pojawił się typowy rynek, natomiast jego funkcję pełniła przestronna ul. Szeroka. Ta kwestia została uwzględniona przez architekta gmachu ratusza, który projektując dwustronne schody uwzględnił funkcję podestu jako trybuny, czy mównicy. Sam plac przed wejściem do ratusza zaplanowano jako miejsce, gdzie mogli się zebrać mieszkańcy.

Niemiecki projekt sianowskiego ratusza, archiwum w Koszalinie.

Po 1919 roku (okres Republiki Weimarskiej) partie polityczne obowiązywał zakaz wykorzystywania schodów ratuszowych jako trybun. Dopiero po 1933 roku funkcjonariusze niemieckiej partii nazistowskiej NSDAP uzurpowali sobie prawo wykorzystywania schodów jako podium agitacyjnego (zdjęcie poniżej)

Powojenne kalendarium:
- 3 marzec 1945 - powołana została w Canowie sowiecka komendantura wojenna, która mieściła się w ratuszu.
- połowa marca 1945 - na zebraniu , wybrano pierwszego polskiego burmistrza Canowa , którym został August Turzynski , z zawodu mistrz krawiecki, zatrudniony w czasie II wojny jako robotnik przymusowy w fabryce zapałek.
- w kwietniu i maju 1945 roku - pojawili sie w Canowie pierwsi osadnicy, głównie z Pomorza i Kujaw. W kwietniu 1945 roku przybywa do Sianowa Bolesław Kurzawinski , który stał się 17 polskim mieszkancem Canowa. W sierpniu 1945 roku przyjechały pierwsze transporty repatriantów z Wilenszczyzny.
- 15 czerwca 1945 - Starosta Koszalinski mianuje oficjalnie burmistrzem miasta Canowa gdanszczanina Augusta Turzynskiego. Kolejnymi burmistrzami przez krótki okres czasu byli: Tadeusz Wolny i Stanisław Szyszka.
- 23 czerwiec 1945 - administracje ogólną miasta przejął od Armii Sowieckiej Zarząd Miejski w Canowie.
- 19 sierpień 1945 - pierwsze dziecko urodzone w Canowie - Wiesław Bolesław Rychterowicz. Dziecko odbierała akuszerka - Zofia Pszczółkowska.
- 19 listopad 1945 - pierwszy akt urodzenia (Nr 1 w księgach) zarejestrowany w USC Canów - Mikołaj Szczepan Kobus
- 24 listopad 1945 - pierwsze dwa małżeństwa zarejestrowane w USC Canów. Pierwsze małżeństwo zawarł: Wacław Michałek i Waleria Handschke (świadkowie: kupiec - Jakub Sadowski, i "drogerzysta" - Florian Wolniewicz). Drugie małżeństwo zawarł: Józef Różniata i Łoboda Jadwiga (świadkowie: Szymanski Stanisław i Skiba Stanisław - kolejarz).
- 29 listopad 1945 - Akt nominacji dla Pawła Łuczaja na burmistrza Canowa nadany przez Pełnomocnika Rządu R.P. na obwód Koszalin. Paweł Łuczaj - repatriant, z zawodu urzędnik sadowy.
- 9 grudnia 1945 - pierwsze zebranie informacyjne z mieszkańcami Zarządu Miasta w sali Szkoły Powszechnej w Canowie. Przewodniczył Burmistrz Paweł Łuczaj, sekretarz - Bolesław Kurzawiński.
W czwartek 7 czerwca 1990 roku odbyła się pierwsza Sesja RM w Sianowie. Przewodniczacym Rady został Ryszard Wątroba.
25 kwietnia 1991 roku wyremontowano zegar na wieży ratusza.
11 lutego 1993 roku z okazji 650 -lecia Sianowa, odwiedził sianowski ratusz ks. bp ordynariusz diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej Czesław Domin
W czerwcu 1997 roku w sali posiedzeń RM odbyła się wystawa prac Zygfryda Barza, urodzonego w przedwojennym Sianowie, mieszkającego obecnie w Będzinku
14 lipca 2001 roku ks. Antoni Siemiński został Honorowym Obywatelem Sianowa
25 listopada 2005 roku Honorowym Obywatelem Sianowa został ks. Jan Szałach.

Etykieta zapałczana z sianowskim ratuszem

Źródła:

1. Pomorze Środkowe - przewodnik krajoznawczy, Wydawnictwo Region 2003.
2. Szkice - Historyczne widoki, Zygfryd Barz, Będzinko
3. Skarby Ziemi Koszalińskiej - Wydawca: Studio Plus
4. Prywatne zbiory mieszkańców Sianowa: A. Materka-etykiety zapałczane, R. Wątroba - zdjęcia,
5. Wizja Rynku Sianowskiego - A. Jankowiak, J. Kuciński
6. Dawny Powiat Sławno, Słupsk 2007, J. Z. Kluszczyńscy, A. Szkudniewski, T. Urbaniak
7. Zbiory archiwum Państwowego w Koszalinie (przedwojenne zdjęcia, rzuty budynków i opisy tłumaczone z j. niemieckiego - książki R. Raasha, H. Zielke)